Hizbullah və Aunla bağlı iddiaların rədd edilməsi

Prezident Josef Aoun və Hizbullah arasında tərksilahla bağlı gizli dialoq iddiaları Livanın təhlükəsizlik dairələri tərəfindən təkzib edilib və onlar yalnız məhdud mesaj mübadiləsinin aparıldığını bildiriblər.

İranın Beyrutdakı səfiri Müctəba Əmaninin Livandan heç bəhs etməyən tvitləri regionda diplomatik gərginliyi artırıb.

Livan Qüvvələr nümayəndəsi Yusif Rəcanın Əmanini Xarici İşlər Nazirliyinə çağırması Beyrutun diplomatik cəbhədə atdığı addımlardan biri kimi diqqət çəksə də, eyni günlərdə ABŞ-dan gələn sərt mesajlar gündəmə damğasını vurdu.

Livanın Vaşinqtondakı səfirliyində Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF) və Dünya Bankının yaz toplantılarında iştirak edən Livan nümayəndə heyətinin şərəfinə təşkil olunan qəbulda Yaxın Şərq üzrə xüsusi nümayəndənin müavini Morqan Ortaqus çıxış edib.

Ortaqus Beyrutda Vaşinqtondakı Livan ictimaiyyətinə verdiyi açıqlamaları təkrarlayaraq, “Livan xalqının ABŞ prezidenti Donald Trampın dəstəyindən faydalana bilməsi üçün çətin, lakin zəruri qərarlar qəbul edilməlidir” dedi .

ABŞ Aunun rəhbərliyini tərifləyir

Prezident Jozef Aounu ” cəsur və qətiyyətli ” lider olaraq xarakterizə edən Ortaqus , “Əgər bu yolu seçsəniz, Tramp administrasiyası hər addımda sizinlə olacaq. Ancaq keçmişə qayıda bilmərik, keçmişin səhvlərini təkrarlaya bilmərik” dedi .

Ortaqusun açıqlamaları prezident Aun və Hizbullah arasında müqavimətin silahları ilə bağlı gizli dialoq iddialarının gündəmə gəldiyi bir vaxta təsadüf edib .

Ancaq mənbələr bu iddiaların həqiqəti əks etdirmədiyini və yalnız məhdud mesaj mübadiləsinin olduğunu bildirir. Bu mesajların əksəriyyəti Prezidentliyə yaxın olan bəzi fiqurlar vasitəsilə Hizbullaha ötürülür və qiymətləndirmə prosesindədir.

Təhlükəsizlik dairələri hazırda heç bir rəsmi danışıqların və ya hərtərəfli dialoqun olmadığını və Hizbullahın qəti şəkildə “silahsızlanma və ya təslim olma” ideyasına qarşı olduğunu vurğulayır.

Hizbullah silahların Livanın təhlükəsizliyinə və suverenliyinə xidmət edəcək strategiyalarla idarə edilməli olduğunu iddia edərkən; O bildirir ki, İsrailin geri çəkilməsi, gündəlik hücumların dayandırılması və məhbusların azad edilməsi kimi ilkin şərtlər hələ də yerinə yetirilməyib.

ABŞ-dan İsrailə tam dəstək

Ortaqusun açıqlamaları arasında diqqəti çəkən başqa bir vurğu isə ABŞ-ın İsrailin Livana hücumlarını tam dəstəkləməsi olub.

“İsrailin Hizbullahın aktiv olduğunu düşündüyü yerdə hücumlar təşkil etmək hüququ var” deyən Ortaqus ABŞ-ın məsələ ilə bağlı dəqiq mövqe tutduğunu bildirib.

Siyasi mənbələr Ortaqusun Livan rəsmiləri ilə görüşlərində tez-tez təkrar etdiyi bir cümlənin “Heç kim ABŞ-ın İsrailə təzyiq göstərəcəyini gözləməməlidir ” olduğunu bildirir .

Bu bəyanatlar Hizbullahın baş katibi Şeyx Nəim Qasimin çıxışından dərhal sonra verilib .

Hizbullah baş katibinin son çıxışı sadəcə güc nümayişi deyil; Bu, kampaniyaları dayandırmaq, onlara nöqtə qoymaq və təxribat ritorikasını cilovlamaq məqsədi daşıyırdı.

Eyni zamanda İsrailin hücumlarına və atəşkəs rejiminin pozulmasına göz yumanların mövqelərini ifşa edib.

ABŞ mesajlarında ziddiyyət

Ortaqusun Auna qarşı dəstəkləyici bəyanatlarına baxmayaraq, ABŞ-ın Livana təzyiqinin nəzərəçarpacaq dərəcədə azaldığı müşahidə edilir.

Vaşinqtonun maliyyə yardımını dayandırmasına baxmayaraq, diplomatik təzyiqlərin hələlik məhdud olduğu bildirilir.

Ancaq bəzi mənbələr Ortaqusun açıqlamalarında ziddiyyətli mesajların olduğunu vurğulayır.

Bildirilir ki, bir tərəfdən Livanın şərtlərini anladığı təəssüratı yaradan Ortaqus, digər tərəfdən də tərksilah mövzusunda çox sərt və zorakı bir dil işlədib.

Livan gözləmədədir

Diplomatik mənbələrə görə, Livanda baş verən prosesləri təkcə daxili siyasi dinamika ilə izah etmək olmaz.

Beyrutun gələcəyini anlamaq üçün Dəməşq, Ər-Riyad, Tehran, Ankara və Vaşinqtonda baş verən prosesləri izləmək lazım olduğu vurğulanır.

Bildirilir ki, ABŞ-ın əvvəllər təklif etdiyi bəzi diplomatik təşəbbüslər hələlik dayandırılıb.

Livan regional razılaşmaların gedişatı ilə formalaşacaq bir gözləmə dövrünə girdi.