Bəqayi: İran danışıqlarda vaxt itirmək niyyətində deyil – Tehranın istəyi; ədalətli və insaflı razılaşmadır
Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü deyib: Regionumuzun ən mühüm problemi işğal olunmuş Fələstində hər bir azad insanın ürəyini ağrıdan soyqırımın davam etməsidir və siz regionda baş verən hadisələrdən danışa və sionist rejimin cinayətləri qarşısında səssiz qala bilməzsiniz.
Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü İsmayıl Bəqayi bu səhər jurnalistlərlə keçirdiyi həftəlik görüşündə ötən həftə diplomatiya sahəsində baş verən hadisələrə nəzər salıb və deyib: “Keçən həftə bir sıra mühüm irəliləyişlərimiz oldu; Tehran Dialoq Forumu mühüm hadisə idi və regional və beynəlxalq hadisələr haqqında qarşılıqlı fikirləşmək və düşünmək imkanı verdi. İclasda beş qitədən olan nümayəndələrin iştirakı İranın beynəlxalq sülh və təhlükəsizlik naminə dialoq və qarşılıqlı fəaliyyətə önəm verdiyini göstərib.
Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü əlavə edib: Bölgəmizin ən mühüm problemi işğal olunmuş Fələstində hətta azad bir insanın ürəyini ağrıdan soyqırımın davam etməsidir və siz regionda baş verən hadisələrdən danışa və sionist rejimin cinayətləri qarşısında səssiz qala bilməzsiniz. Məhz bu gün baş verən son cinayətdə Qəzzada bir məktəb hədəfə alındı və 50-yə yaxın günahsız insan şəhid oldu. Bu soyqırım ABŞ və bəzi Qərb ölkələrinin susqunluğu və hərəkətsizliyi fonunda davam edir. Bu cinayət son iki ildə dəhşətli şəkildə davam etdi və Qəzzada yaşayan hər bir insan bu soyqırımdan təsirləndi. Yetim uşaqların sayı və öldürülən uşaqların sayı 16 mini keçib. Dünən doqquz nəfərdən ibarət ailəyə və bir həkim övladına vəhşicəsinə hücum edilib və bunlar Qəzzada baş verən və insanlıq üçün utancverici faciənin bariz nümunələridir. Regionumuz bu cinayəti və bu cinayətlərin davam etməsi üçün dəstəkləyən və diplomatik sipər yaradan tərəfləri heç vaxt unutmayacaq.
Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü İran və Avropa arasında aparılan danışıqlarla bağlı sualın cavabında həmçinin deyib: Avropa ilə danışıqların davam etdirilməsi ilə bağlı biz artıq hazır olduğumuzu bildirmişik və bunun üçün vaxt və məkan müəyyən edilməlidir.
O qeyd edib: “İran ilə Avropa arasında danışıqlar və ya İran və ABŞ arasında ola biləcək danışıqlar məsələsi ilə bağlı gündəmə gələn xəbərlər və ya media xəbərləri ilə əlaqədar olaraq, bu xəbərin dərc olunduğu əsas mənbələri yoxlayın. Bu uydurma xəbərlərin bir çoxu sionist rejimə bağlı mənbələrdən gəlir və yalnız danışıqlar prosesini məhv etmək məqsədi ilə hazırlanıb dərc olunur”.
Bəqayi davam etdi: İran İslam Respublikası son bir neçə həftə ərzində göstərdi ki, heç vaxt danışıqlarda vaxt itirməyə çalışmayıb. Hər kəsə aydındır ki, biz bu prosesə ciddi, məqsədyönlü, ədalətli, insaflı, fakta əsaslanan anlaşma əldə etmək niyyəti ilə daxil olmuşuq və bu prosesdə ciddiliyimizi nümayiş etdirmişik.
Roma danışıqları zamanı baş amerikalı müzakirəçinin vaxtından əvvəl getməsinə gəlincə, diplomatik sözçü həmçinin deyib: “Bu, həqiqətən də, vaxt ayırmağa dəyməz. Media əyləncəsinin bir hissəsi bu mövzulardan bəhs edir. Danışıqlarda onun nə vaxt başlanacağı və nə vaxt bitəcəyi bəlli idi. Danışıqları planlaşdırdığımız kimi başladıq və planlaşdırdığımız kimi yekunlaşdırdıq. Danışıqların sonunda biz Omanın xarici işlər naziri ilə təxminən 20 dəqiqə danışmalı idik. Buna görə də, lazım olan qədər danışıqlar məkanında olmağımız təbii idi.
İsrail rejiminin Qəzzada davam edən cinayətləri ilə bağlı Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü deyib: “Beynəlxalq humanitar hüquq müqavilələri, 1949-cu il 4 Cenevrə Konvensiyası və Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin Əsasnaməsinə əsasən, mülki şəxslərin canlı qalxan kimi istifadə edilməsi açıq şəkildə ağır, çirkin cinayət və müharibə cinayəti hesab edilir. Qurumların və Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının və digər insan haqları qurumlarının, o cümlədən İnsan Hüquqları Şurasının vəzifəsi bu cinayətlərin gec-tez beynəlxalq məhkəmədə araşdırılacağı və bu cinayətkarların son nəticədə cavab verəcəkləri ümidi ilə bu işləri sənədləşdirməkdir.
Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü həmçinin danışıqların növbəti raundunun vaxtının bəlli olub-olmadığı və Omanın təklifində uranın zənginləşdirilməsi məsələsinin də yer alıb-almaması sualına belə cavab verib: Oman bu prosesin vasitəçisi olaraq, kömək edə biləcəyini düşündüyü yerdə öz fikirlərini təqdim edir və hər iki tərəflə koordinasiya edir. Tamamilə aydın olan və bəlkə də vurğulamağa ehtiyac olmayan odur ki, uranın zənginləşdirilməsi İranın dinc nüvə enerjisi və nüvə sənayesinin tərkib hissəsi kimi qorunmalıdır və biz bu məsələdə zərrə qədər güzəştə getməyəcəyik. Omanın təklifləri bu qırmızı xətti nəzərə alacaq. Danışıqların vaxtı və yeri hələ müəyyən edilməyib və biz Oman tərəfi ilə məsləhətləşmələr aparırıq. Keçmiş üslubda, Oman tərəfi bir nəticəyə çatdıqda elan edəcək.
Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Tehran və Vaşinqtonun müvəqqəti razılaşma şəklində danışıqlar çərçivəsi tapmaq istəyi ilə bağlı bəzi media fərziyyələri ilə bağlı İRNA-nın müxbirinin sualına cavab olaraq deyib: Müvəqqəti razılaşma heç vaxt bizim gündəmimizdə olmayıb və buna uyğun olaraq, danışıqların bu raundunda bu məsələ qaldırılmayıb.
Bəqayi bir şəxsin ABŞ-ın İranın hərbi və nüvə obyektlərini ziyarət etməsi ilə bağlı iddiasına cavab olaraq deyib: Mən qeyd etdiyiniz şəxsi tanımıram, lakin qeyd etdiyiniz fond müharibəni qızışdıran və ekstremist dairələri təmsil edən bir fond kimi tanınır və guya konkret tərəflərin maraqlarını güdən düşüncə mərkəzi kimi fəaliyyət göstərir. Ona görə də həm verilən bəyanat tamamilə etibarsızdır, həm də ona istinad edən nəşr də etibarsızdır. Beləliklə, bu ümumiyyətlə doğru deyil və tamamilə uydurmadır.
Bəqayi regionda nüvə konsorsiumunun yaradılması planı ilə bağlı sualın cavabında deyib: Konsorsium məsələsinə gəlincə, İran region ölkələrinin nüvə enerjisindən dinc məqsədlər üçün istifadə etmək istəyini nəzərə alaraq, yanacaq verilməsi məsələsini real tələb hesab edir. Buna görə də İran region ölkələrinin dinc nüvə layihələri üçün lazım olan yanacağın zənginləşdirilməsi və istehsalında iştirakını əhatə edən istənilən prosesi dəstəkləyir, lakin bu təşəbbüs heç bir halda İranın daxili uranın zənginləşdirilməsi proqramını əvəz edə bilməz.
Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü “İranlı rejissorun Kannda “Qızıl Palma budağı” mükafatını almaqda uğur qazanması ilə bağlı indiyədək İran rəsmiləri hər hansı şərh verməyib. Bu məsələ ilə bağlı hər hansı şərhiniz varmı?” sualına cavab olaraq deyib. “Bir qayda olaraq, mən nə rəy bildirə biləcək kino ekspertiyəm, nə də dediyiniz müsabiqənin münsifiyəm. Aydın məsələ ondan ibarətdir ki, bədii hadisələrdən siyasi məqsədlərə nail olmaq üçün sui-istifadə edilməməlidir. Fransa səfiri bədii hadisədən istifadə edərək gülünc mövqe tutduqları və yalan ifadələr işlətdikləri üçün çağırıldı.
