Elon Musk və İsraildən strateji peyk əməkdaşlığı
Keçmişdə İran və Ukraynada ABŞ-a “geosiyasi məqsədləri” çərçivəsində kommunikasiya dəstəyi verən SpaceX indi də İsrailin gələcək 15 il ərzində rabitə ehtiyaclarını qarşılaması planlaşdırılan Dror 1 peykini ABŞ-dan orbitə çıxarmağa hazırlaşır.
Globes-un məlumatına görə, İsrailin yeni nəsil rabitə peyki Dror 1 bazar günü səhər ABŞ-ın Florida ştatındakı Cape Canaveral Hava Bazasından Elon Maskın SpaceX şirkətinə məxsus Falcon 9 raketi ilə kosmosa çıxacaq . Peyk İsrailin qarşıdakı 15 il üçün “kommunikasiya ehtiyaclarını” qarşılamağı hədəfləyir.
Hesabatda bildirilirdi ki, bu buraxılış 2016-cı ildə uğursuz Amos 6 buraxılış cəhdindən sonra SpaceX və Israel Aerospace Industries (IAI) arasında ilk birgə sınaqdır. 2016-cı ildə Falcon 9 raketi havaya qalxmazdan əvvəl partlayıb və Amos 6 rabitə peyki məhv edilib.
Globes-a görə, ABŞ səlahiyyətliləri vurğulayırlar ki, bu buraxılış həm də SpaceX üçün bir ilkdir: Dror 1 geostasionar orbitə göndəriləcək, yəni Yer kürəsində sabit bir nöqtənin üstündə qalacaq. Raketin peykin buraxılmasından sonra Atlantik okeanında pilotsuz platformaya enməsi planlaşdırılır.
Dror 1 peyki IAI-nin Raket və Kosmik Sistemlər Qrupu tərəfindən hazırlanıb.
Peykin İsrailin rabitə sahəsində xarici mənbələrdən asılılığını azaltmağı hədəflədiyini bildirən Globes, xüsusi rabitə şirkətlərinə ehtiyac duymadan ölkənin uzunmüddətli rabitə infrastrukturunu dəstəkləməyi hədəflədiyini bildirib.
Hesabatda həmçinin bildirilib ki, peyk çevik rabitə sistemləri və “gələcək ehtiyacları” qarşılaya bilən xüsusi rəqəmsal rabitə yükü ilə təchiz edilib.
Təxminən 200 milyon dollar büdcə ilə hökumətin sifarişi əsasında hazırlanan Dror 1-in “sırf” rabitə məqsədləri üçün hazırlanmış ilk peyk olduğu, daha əvvəl istifadə edilən Amos peyklərinin də “fərqli vəzifələri” yerinə yetirdiyi ifadə edildi.
Digər tərəfdən, buraxılış əməliyyatını həyata keçirən SpaceX, MintPress News-da aparılan təhlilə görə, keçmişdə təkcə kommersiya fəaliyyəti ilə deyil, həm də “siyasi və strateji təşəbbüslərlə” əlaqələndirilib.
Təhlildə bildirilirdi ki, rabitə avadanlığı gizli şəkildə İlon Maska məxsus “Starlink” peyk internet şəbəkəsi vasitəsilə İrana göndərilib və bu sistem internet senzurasından yan keçərək ABŞ-ın dəstəklədiyi müxtəlif “müxalifət” qruplarının əlaqə saxlamasına şərait yaradıb.
Təhlillərə görə, SpaceX təkcə İranda deyil, həm də müharibə zamanı Ukrayna hərbi və ictimai qurumlarının kommunikasiya infrastrukturunu ayaqda saxlamaq üçün Starlink terminallarının yerləşdirildiyi Ukraynada da oxşar şəkildə istifadə edilib.
MintPress həmçinin Maskın şirkətləri ilə ABŞ təhlükəsizlik agentlikləri arasında sıx əlaqəni və bu texnologiyaların “geosiyasi müdaxilələrdə” necə istifadə edildiyini vurğuladı.
