İnsan haqları qrupları: ABŞ İsraili cəzasızlıqla təmin edir
İsrail işğalçı qüvvələri və köçkünlər tərəfindən öldürülən 9-cu ABŞ vətəndaşı Seyfullah Musalletin ölümü Vaşinqtonun İsrailə ikili standart yanaşmasını yenidən gündəmə gətirib. Ailələrin müstəqil araşdırma tələbləri cavabsız qalsa da, Vaşinqtonun strateji ittifaqlar naminə ədaləti pozduğuna görə tənqidləri artır.
Son illərdə işğal olunmuş Fələstin torpaqlarında İsrail tərəfindən öldürülən amerikalıların sayı artsa da, Vaşinqtonun hadisələrə reaksiyası adekvat deyil.
İnsan haqları təşkilatları ABŞ administrasiyalarının İsraili birbaşa məsuliyyətə cəlb etməkdə sistematik olaraq tərəddüd etdiyinə diqqət çəkir və bu yanaşmanın İsraili daha da cəsarətləndirdiyini vurğulayır.
Bu günə qədər İsrail tərəfindən öldürülən 9 ABŞ vətəndaşının heç birində cinayətkarlar mühakimə olunmayıb, cinayət sanksiyasına məruz qalmayıb və ya mənalı şəkildə araşdırılmayıb.
Ailələrin və vəkillərin çağırışı aydındır: hər bir vətəndaşa bərabər münasibət göstərilməli və beynəlxalq hüquq normalarına uyğun olaraq cavabdehlik daşımalıdır. Amma hələlik Vaşinqton müttəfiqini incitməmək ümidi ilə susur.
Nəhayət, keçən həftə İordan çayının qərb sahilində israilli mühacirlər tərəfindən döyülərək öldürülən 20 yaşlı ABŞ vətəndaşı Seyfullah Musalletin işi bu tənqidləri yenidən gündəmə gətirib.
Florida əsilli Musallet ailəsi ABŞ-dan insidentə işıq salmaq və cavabdehliyi təmin etmək üçün müstəqil araşdırma aparmasını tələb edir.
Musallet 2022-ci ildən bəri İsrailli mühacirlər və ya əsgərlər tərəfindən öldürülən doqquzuncu ABŞ vətəndaşıdır.
Lakin bu günə qədər heç bir iş üzrə İsrailə qarşı heç bir cinayət sanksiyaları tətbiq edilməyib və günahkarların məsuliyyətə cəlb olunmaması vətəndaş cəmiyyəti təşkilatları tərəfindən “cəzasızlıq nümunəsi” kimi qiymətləndirilib.
ABŞ sadəcə olaraq “İsraili araşdırma aparmağa çağırır”
Bu qətllərə cavab olaraq, Vaşinqton administrasiyası əsasən İsraili “şəffaf və sürətli araşdırma aparmağa” çağırmaqla kifayətlənib.
Musalletin ölümündən sonra ABŞ-ın İsraildəki səfiri Mike Huckabee “Bu cinayətə görə cavabdehlik olmalıdır” desə də, konkret addım atılmayıb.
Əvvəlki hallarda olduğu kimi, ABŞ yenə də öz araşdırmasına başlamaqdan imtina etdi.
Tənqidçilər bu yanaşmanın ABŞ və İsrail arasında ənənəvi sarsılmaz ittifaqdan qaynaqlandığını və ABŞ-ın İsrailə hər il ayırdığı milyardlarla dollarlıq hərbi yardımın da bu siyasi susqunluğa bəraət qazandırdığını deyir.
26 yaşlı ABŞ vətəndaşı Ayşenur Ezgi Eygi 2024-cü ilin sentyabrında İordan çayının qərb sahilində məskunlaşma əleyhinə etiraz aksiyasına qatılarkən İsrail əsgərləri tərəfindən başından vurulmuşdu.
Hadisə şahidləri bildiriblər ki, hadisə baş verən zaman Eygi aktiv təhlükə yaratmayıb.
İsrail ordusu ölümün “dolayı və qəsdən” olduğunu iddia edib.
Ailəsi onun qəsdən snayper tərəfindən hədəf alındığını bildirib.
