Böyük Britaniyanın soyqırımda iştirakı araşdırılacaq
Böyük Britaniyanın İsrailin Qəzzada törətdiyi soyqırımda iştirak etdiyinə dair iddialar 22 vətəndaş cəmiyyəti təşkilatının dəstəyi ilə müstəqil araşdırma aparılmasına səbəb olub. Təklif olunan müstəqil araşdırmanın sübutlara əsaslanaraq hökumətin hərəkətlərinin beynəlxalq hüquqa uyğunluq səviyyəsini müəyyən edəcəyi vurğulanıb.
The Guardian qəzetinin açıqladığı məlumata görə , Böyük Britaniyanın Qəzza zolağında İsrailin soyqırımına dəstəyini tənqid edənlər Ceremi Korbinin parlamentə təqdim etdiyi qanun layihəsinin bloklanacağı təqdirdə müstəqil məhkəmənin yaradılmasını gündəmə gətirib.
Keçmiş Leyboristlər Partiyasının lideri Corbyn tərəfindən cümə günü İcmalar Palatasına təqdim edilən qanun layihəsi hökuməti Qəzza soyqırımında Böyük Britaniyanın rolu ilə bağlı rəsmi araşdırma başlatmağa çağırır.
Bununla belə, hökumət qanunvericilərinin qanun layihəsinə etiraz edəcəyi və onun qanuna çevrilməsinə ciddi maneələr yaradacağı gözlənilir.
Yaxın Şərq məsələləri üzrə nazir Hamiş Falkoner hökumətin təhqiqat başlatmağa ehtiyac görmədiyini bildirib.
Cavab olaraq Qəzzada humanitar vəziyyəti izləyən ActionAid-in rəhbərlik etdiyi 22 vətəndaş cəmiyyəti təşkilatı Korbinin təşəbbüsünü dəstəklədiklərini bildiriblər.
Corbyn deyir ki, Böyük Britaniyanın İsrail ordusunun Qəzzada hərbi əməliyyatlarına dəstək verməklə beynəlxalq hüququ pozub-pozmadığına dair suala parlamentdə yalnız məhdud və səthi cavablar olub.
“İsrail hökumətinin Qəzzada bildirdiyi vəhşilikləri və Böyük Britaniyanın hərbi əməkdaşlıqla bağlı iddialarını nəzərə alaraq, 2023-cü ilin oktyabr ayından bu yana həyata keçirilən iqtisadi, siyasi və hərbi fəaliyyətlərin beynəlxalq humanitar hüquqa zidd olub-olmadığını müəyyən etmək getdikcə aktuallaşıb”, – QHT-lərin birgə bəyanatında deyilir.
Bəyanatda silah və müşahidə təyyarələrinin tədarükü və Kral Hərbi Hava Qüvvələrinin Kiprdəki bazalarından istifadə edilməsi də bu çərçivədə qiymətləndirilib.
Təklif olunan müstəqil araşdırmanın sübutlara əsaslanaraq, hökumətin addımlarının beynəlxalq hüquq normalarına uyğunluğunu üzə çıxaracağı vurğulanıb.
Potensial təhqiqat Britaniya məhkəmələrinin keçən həftə F-35 qırıcı təyyarə hissələrinin İsrailə dolayı satışını dayandırmaq üçün 20 aylıq hüquqi mübarizəni bağladıqdan sonra baş verir.
Korbinin qanun layihəsi, F-35 proqramının əsas podratçısı olan ABŞ-ın Lockheed Martin şirkətinə Böyük Britaniyadan tədarük edilən hissələrin İsrailə göndərilməsinin qarşısını almaq üçün hökumətin hansı səylər göstərdiyini araşdırmağa çağırır.
Bundan əlavə, 2023-cü ilin oktyabr ayından etibarən Kral Hərbi Hava Qüvvələrinin Kiprdəki Akrotiri bazasından Qəzzaya və Şərqi Aralıq dənizinə 538 uçuşu haqqında məlumat tələb olunur.
Qəzza müharibəsinin dayandırılması və bölgəyə humanitar yardımların daxil olması çağırışlarını dəfələrlə təkrarlayan Corbyn əvvəlki açıqlamalarında bu sualları verib:
“Böyük Britaniya İsrailə hansı silahları verdi? Bu silahlardan hansı fələstinliləri öldürmək üçün istifadə edildi? Kiprdəki Akrotiri Hava Bazasının rolu nə idi?”
