Fransa, Belçika, Hollandiya və İordaniya Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin Netanyahunun həbsinə dair verdiyi orderi icra edəcək
Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin (BCM) Netanyahu və keçmiş müdafiə naziri Gallant üçün verdiyi həbs orderinin icrası onların dünyanın 124 ölkəsinə girişinin məhdudlaşdırılacağı deməkdir.
Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin (BCM) İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu, keçmiş müdafiə naziri Yoav Gallant və HƏMAS-ın hərbi qanadı, Qəssam Briqadalarının lideri Məhəmməd Deif haqqında çıxardığı həbs qərarı beynəlxalq aləmdə ciddi əks-səda doğurub.
İsrail mərkəzli xəbər kanalı i24news-un xəbərinə görə, Fransa və Hollandiya Netanyahu və Gallant üçün verilən həbs qərarlarını icra edəcəklərini açıqlayıblar. Bu qərar o deməkdir ki, onların hər ikisinin dünyanın 124 ölkəsinə girişi məhdudlaşdırılacaq. Qısa müddət sonra Belçika və İordaniya eyni şəkildə əmrlərə əməl etmək niyyətlərini açıqlayıblar.
Avropa İttifaqının (Aİ) Xarici Siyasət Prezidenti Josep Borrell, Cümə axşamı günü BCM tərəfindən verilən həbs qərarı ilə bağlı verdiyi açıqlamada, qərarın “məcburi” olduğunu vurğulayıb və “bütün üzvləri də daxil olmaqla, məhkəməyə tərəf olan bütün ölkələrin AB qərarını icra etməli olduğunu deyib.
Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi cümə axşamı Netanyahu, Gallant və Deif üçün həbs qərarı çıxararaq, onları Qəzzadakı müharibə və 2023-cü ilin oktyabrında İsrailin Fələstin ərazisinə hücumuna səbəb olan hücumlara görə “müharibə cinayətləri” və “insanlığa qarşı cinayətlər”də ittiham edib.
Netanyahunu və digər adları beynəlxalq axtarışda olan bu qərarın, onları daha da təcrid etmək və ya 13 aydır davam edən münaqişəyə son qoyacaq atəşkəs üçün danışıqlar səylərini çətinləşdirmək kimi təsirlərin ola biləcəyi düşünülür.
İsrail və onun əsas müttəfiqi ABŞ məhkəmənin üzvü olmadığı və Deyfin qarşıdurmalarda öldürüldüyü üçün qərarın praktiki təsirlərinin məhdud olması da mümkündür.
Digər tərəfdən, bu qərar çərçivəsində Netanyahu və Gallanta Çexiya, Macarıstan, Polşa, Yunanıstan, Almaniya, İngiltərə, İspaniya, Avstraliya, Kanada, Seyşel adaları, Cənubi Afrika, Kipr, Cənubi Koreya, Argentina və Braziliyanın ölkəyə daxil ola bilməyəcəyi proqnozlaşdırılır. Bu geniş səyahət qadağası BCM qərarlarının ciddiliyini əks etdirsə də, İsrail üçün potensial diplomatik nəticələri də vurğulayır.
Netanyahu və digər İsrail liderləri BCM-nin baş prokuroru Kərim Xanın həbs əmrini pisləyib və bunu biabırçılıq və “antisemitizm” adlandırıblar.
ABŞ prezidenti Co Bayden də prokuroru tənqid atəşinə tutub və İsrailin HƏMAS-a qarşı özünü müdafiə etmək hüququnu dəstəklədiyini bildirib.
HƏMAS mövzu ilə bağlı verdiyi yazılı açıqlamada BCM-nin Netanyahu və Gallanta qarşı çıxardığı həbs qərarlarını alqışladığını və bunun ədalət yolunda mühüm bir addım olduğunu vurğulayıb.
Bəyanatda məhkəmənin bütün “cinayətkar işğal liderləri”ni məsuliyyətə cəlb etməsinə çağırılıb və bu qərarın “mühüm tarixi presedent və ədalətsizliyin uzun tarixinin düzəldilməsi” mənasına gəldiyi bildirilib.
İsrail-Həmas münaqişələri
Oktyabrın 7-də İsraillə Qəzza zolağında HƏMAS arasında toqquşmalar yenidən alovlanıb.
HƏMAS İsrail sərhədini keçərək əksəriyyəti mülki şəxslər olmaqla təxminən 1200 nəfəri öldürüb, təxminən 250 nəfəri girov götürüb. Həmin girovların təxminən yarısı noyabr ayında İsrailin bir həftəlik atəşkəs zamanı saxladığı fələstinli məhbuslarla dəyişdirilərək azad edilib.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyasının dərhal atəşkəs çağırışı ilə bağlı qərarına baxmayaraq, HƏMAS-ın oktyabrın 7-də hücumundan sonra Qəzzada dinc əhaliyə qarşı hücumlarını və qırğınlarını davam etdirən İsrail beynəlxalq qınaqla üzləşib.
Qəzzadakı səhiyyə rəsmilərinin məlumatına görə, İsrailin oktyabrın 7-dən bu yana Qəzzada həyata keçirdiyi hücumlarda əksəriyyəti qadın və uşaq olmaqla 44 mindən çox fələstinli həlak olub, təxminən 100 mindən çoxu isə yaralanıb.
Xarabaya çevrilən Qəzzanın bir çox bölgəsində qida, təmiz su və dərmana çatmaq hələ də çox çətindir. Məsələ ilə bağlı İsrail Cənubi Afrikanın açdığı iddia çərçivəsində Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsində soyqırımda ittiham olunur.
