İsrail mətbuatı: Colani Qüdsə dəvət edilməlidir

Yedioth Ahronoth qəzeti İsrailin oktyabrın 7-dən sonra ilk dəfə bölgədə strateji üstünlük əldə etdiyini yazıb. Bu fürsətin diplomatik qazanclara çevrilməsi lazım olduğunu iddia edən qəzet tarixi təcrübələrə işarə edərək, bu cür üstünlüklərdən düzgün istifadə edilmədiyini müdafiə edib.

İsrail 7 oktyabr 2023-cü ildə başlayan hadisələrdən sonra ilk dəfə strateji üstünlük əldə edib. Avi Silon, Yedioth Ahronoth qəzetindəki məqaləsində , İsrailin Suriyanın süqutu, Hizbullaha şiddətli hücumlar və Qəzzada məhbus mübadiləsi razılaşmasının yaxınlaşdığına dair şayiələr ilə “vacib mövqeyə” gəldiyini ifadə etdi.

Silon, “İlkin olaraq 1967-ci il ərəb müharibəsinə bənzədilən bu prosesdə İsrailin həm şimaldan, həm də cənubdan zəiflədiyi düşünülürdü. Bununla belə, tarazlıqlar tamamilə dəyişdi” dedi.

İsrailin tarixən oxşar fürsətlərdən yararlana bilmədiyinə diqqət çəkən Silon, 2011-ci ildə “ərəb baharı” zamanı baş verən hadisələri misal çəkib.

İsrailin bu dövrdən hərbi və diplomatik olaraq öz xeyrinə istifadə etmədiyini qeyd edən Silon, “O illərdə Fələstin məsələsi arxa planda qaldı, lakin bu vəziyyət 7 oktyabr hücumları ilə ağrılı nəticələndi” dedi.

Silonun fikrincə, bu dəfə İsrailin əsas məqsədi Qəzzada tam razılığa gəlmək olmalıdır və bu razılaşma “bütün əsirlərin azad edilməsini və HƏMAS administrasiyasının Fələstin Muxtariyyəti ilə əvəzlənməsini ehtiva etməlidir”.

Silon həmçinin ərəb ölkələrinin bölgəyə müşahidəçi kimi cəlb edilməsi lazım olduğuna diqqət çəkərək, “İndi HƏMAS-ın uğursuzluğa düçar olduğu və düşmənlərin zəiflədiyi bu dövrdə sülh danışıqlarının yenidən başlaması ən məntiqli addım olardı” dedi.

Silon, bu prosesin İsrailin beynəlxalq imicini gücləndirəcəyini və İsrailin fələstinlilərə “yeni sülh təklifi ilə yanaşmasının” həm bölgədə, həm də dünyada müsbət qarşılanacağını bildirib.

Digər tərəfdən Silon İsrailə yeni Suriya strategiyası hazırlamağı təklif edib. Suriyada mövcud qüvvələr balansına diqqət çəkən müəllif İran, Rusiya, Türkiyə və ABŞ-ın təsirini artırmağa çalışdığı bir vaxtda İsraili də bu cədvələ daxil etmək lazım olduğunu bildirib.

“Bir düşünün, Ənvər Sədatın 1977-ci ildə Qüdsə tarixi səfərinə bənzər bir addım atmaq, məsələn, Suriya müxalifət liderlərindən biri olan Kolani Qüdsə dəvət etmək böyük sülh siqnalı ola bilər”, – deyə Silon əlavə edib.

Silon təklif edib ki, 2024-cü il seçkilərindən sonra Donald Tramp Ağ Evə qayıdanda İsrailin mühüm fürsəti olacaq.

Keçmiş müharibələrin hər zaman yeni diplomatik imkanlar yaratdığını bildirən müəllif, “İndi hərbi uğurlardan kənara çıxmaq və Yaxın Şərqin simasını dəyişdirəcək addımlar atmağın zamanıdır” deyib.

Bununla belə, Silon iddia edirdi ki, bunun üçün hazırkı rəhbərlik təkcə hərbi qələbələrlə kifayətlənməkdənsə, bu tarixi fürsətdən istifadə etmək vizyonuna malik olmalıdır.