İsrail zabitləri Qəzzada məhbusları öldürdüyünü etiraf edib
Yediot Ahronot qəzetinin məlumatına görə, İsrail zabitləri və kəşfiyyat mənbələri ordunun Qəzzaya hücumlarının israilli məhbusların ölümünə səbəb olduğunu etiraf edib. Mənbələr bildirirlər ki, hökumət əsirlərin təhlükəsiz geri qaytarılmasını prioritet hesab etmir və hərbi əməliyyatlar onlar üçün böyük risklər yaradır. Məhbusların xilas edilməsi yeni hərbi planın məqsədləri siyahısında sonuncu yerdədir.
İsrailin “Yedioth Ahronoth ” qəzetinin yeni araşdırması göstərib ki, İsrail hökuməti Qəzzada fələstinlilərə qarşı davam edən müharibədə məhbusların təhlükəsiz qayıtmasına üstünlük vermir.
Məlumata görə, həm hökumət, həm də hərbçilər hərbçilərin hücumlarının məhbuslar üçün ciddi risklər yaratdığını və artıq ölümlə nəticələndiyini tam bilirlər.
İsrail kəşfiyyatındakı yüksək səviyyəli təhlükəsizlik mənbəsi qəzetə deyib ki, “manevr məhbusları nəzəri yox, əslində öldürür”.
Mənbə misal kimi 2023-cü ilin noyabrında baş vermiş konkret hadisəni göstərib.
Həmin insidentdə İsrailin hava hücumu nəticəsində üç israilli məhbus, həmçinin HƏMAS-ın yüksək rütbəli komandiri Əhməd Qandur həlak olub.
“Eyni anda bir-birinə zidd olan iki məqsəd güddükdə belə olur” dedi eyni mənbə.
Mənbə qeyd edib ki, onun kəşfiyyatda əsas vəzifəsi “əsirləri, əsasən özümüzdən xilas etmək” olub.
Baş nazir Benyamin Netanyahu, müdafiə naziri İsrael Katz və yüksək rütbəli hərbi rəsmilər dəfələrlə bildiriblər ki, 59-u hələ də Qəzzada saxlanılan əsirlərin azad edilməsi üçün hərbi təzyiqin davam etdirilməsi yeganə məqsədəuyğun strategiyadır.
“Bu gün orduda olan hər hansı bir zabitdən girovları geri qaytarmaq üçün “təzyiq” haqqında qeyri-müəyyən söhbətlərdən kənarda mövcud döyüş planının nədən ibarət olduğunu soruşun”, – təhlükəsizlik mənbəsi bildirib.
“Biz bunu 19 aydır sınaqdan keçiririk. Bu işə yaramır”, – mənbə əlavə edib.
Mənbə onu da qeyd edib ki, planlaşdırılan genişləndirilmiş quru hücumu HƏMAS-a “iki variant verir”: “Əsirləri azad edin, biz sizi öldürəcəyik, ya da onları buraxmayın və biz yenə də öldürəcəyik. Təbii ki, HƏMAS ikinci varianta üstünlük verir”.
“Haaretz” qəzeti bu həftənin əvvəlində əsirlərin azad edilməsinin İsrailin “Gideonun arabaları” kod adlı yaxınlaşan genişləndirilmiş hərbi hücumu üçün nəzərdə tutulan altı məqsədin sonunda olduğunu bildirdi.
Əməliyyatın əsas məqsədləri HƏMAS-ı məğlub etmək, Qəzzə üzərində operativ nəzarət yaratmaq, Fələstin anklavını tərksilah etmək, HƏMAS-ın inzibati infrastrukturunu dağıtmaq və mülki əhalini “idarə etmək və səfərbər etmək” olduğu bildirilib. Məhkumların xilas edilməsi sonuncu yerdədir.
Yedioth Ahronoth- a görə , Həması məğlub etmək və əsirləri azad etmək rəsmi məqsədlər olsa da, müharibə başlayandan bəri məhbusların qaytarılması hökumətin mərkəzi hərbi məqsədi olmayıb.
“Hücumdan bir neçə gün sonra [Həmas lideri] Yəhya Sinvar uşaqları, qadınları və qocaları azad etməyi təklif edib”, – məlumatda deyilir.
Bununla belə, “İsrail Qəzzanı işğal etməyə tələsdi və heç kim girovlar haqqında düşünmürdü” deyən təhlükəsizlik mənbəsi hökumətin erkən qərar verməsini tənqid edib.
Müharibə strategiyasının formalaşmasında iştirak edən yüksək səviyyəli təhlükəsizlik mənbəsi əlavə edib ki, “hər iki məqsədə eyni vaxtda nail oluna biləcəyi iddiası heç vaxt döyüş meydanında real plana çevrilməyib”.
Hesabatda sitat gətirilən başqa bir hərbi məmur İsrail daxilində məhbus məsələsi ilə bağlı ictimai rəyi formalaşdırmaq məqsədi ilə il yarım davam edən “psixoloji müharibə və təbliğat” kampaniyasını təsvir edib.
Mənbənin sözlərinə görə, kampaniyanın iki əsas məqsədi var idi: “məhbusların ailələrinə hər zaman nəsə edildiyi təəssüratı yaratmaq” və “HƏMAS razılaşmadan imtina edərsə, bu, İsrailin deyil, tamamilə onların günahıdır” demək.
Bu kontekstdə, keçən həftə elan edilən Qəzzaya qarşı yeni genişləndirilmiş hücumun İsrailin bölgə üçün uzunmüddətli strateji hədəfləri ilə sıx uyğunlaşdığı bildirilir.
Xəbər verilir ki, İsrail ordusu Qəzza zolağına tam nəzarəti ələ keçirməyə hazırlaşır, bütün əhalini cənubda məhdud bir əraziyə köçürür və kütləvi aclığın qarşısını almaq üçün humanitar yardımı minimum həddə məhdudlaşdırır.
Bütün bunlar tezliklə başlaması gözlənilən yeni hərbi mərhələnin bir hissəsidir.
Digər tərəfdən, İsrail kəşfiyyatındakı mənbə qəzetə bildirib ki, ordu əsirləri müharibəyə haqq qazandırmaq üçün bəhanə edir.
“Onlar məhbusları bəhanə kimi istifadə edərək, hələ də dayanan bütün binaları yerlə-yeksan edəcəklər”, – mənbə bildirib. Eyni mənbə iddia etdi ki, daha geniş məqsəd “deportasiyanı təşviq etmək” idi.
Bu, mahiyyət etibarı ilə fələstinlilərin Qəzzadan qovulması, məskunlaşanlara yer açmaq deməkdir.
Genişləndirilmiş əməliyyat bütün dünyada hökumətlər və beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən pisləndi və mülki əhali üçün fəlakətli nəticələr barədə xəbərdarlıq etdi.
İsrailin keçmiş müdafiə naziri Moşe Yaalon da bu planın “etnik təmizləmə, köçürmələr və ya deportasiyalar” adlansa da, olmasa da, “müharibə cinayəti” təşkil etdiyini etiraf edib. Yaalon bildirib ki, planı həyata keçirməklə ordu “əsgərləri müharibə cinayətkarına çevirəcək”.
