NBC News: Yəmən 1 milyard dollarlıq uğursuzluqdur

Amerika mediası Yəmənə qarşı əməliyyatların 1 milyard dolları ötməsinə baxmayaraq Ənsarullahı “zərərsizləşdirə bilmədiklərini” bildirib.

NBC News-un məlumatına görə, ABŞ prezidenti Donald Trampın Yəməndəki əməliyyatları qruplaşmaya öldürücü zərbə endirməməsinə baxmayaraq, mart ayından bəri 1 milyard dollardan çox başa gəlib.

İki ABŞ rəsmisinin sözlərinə görə, bu xərcə minlərlə bomba və raket, həmçinin vurulmuş yeddi pilotsuz uçuş aparatı (PUA) və batmış iki döyüş təyyarəsi daxildir.

ABŞ rəsmiləri vurulan PUA-ların sayının “7” olduğunu bildirsə də, bu günə qədər Yəmən tərəfindən vurulan Amerika MQ-9-larının sayı 22-yə çatıb.

ABŞ-ın həftəlik əməliyyatlarına baxmayaraq, Ənsarullah bu həftə İsrailin əsas beynəlxalq hava limanını hədəf alan hücumla Yəməndən kənarda nüfuzunu saxladığını nümayiş etdirdi.

NBC, Trump-ın çərşənbə axşamı elan etdiyi sürpriz razılaşmanın ABŞ-ın Yəmənə hücumlarını dayandırması və qrupun ABŞ gəmilərinə hücumunu dayandırması şərti ilə “missiyanın tamamlandığını” elan etmək üçün kifayət edə biləcəyini təklif etdi.

Müqavilənin təfərrüatları və əhatə dairəsi aydın deyil

Omanın vasitəçiliyi ilə əldə edilən məhdud razılaşma yalnız ABŞ gəmilərinə hücumlara aiddir və İsrail və ya ticarət gəmilərinə edilən hücumları əhatə etmir.

“Administrasiya husilərə qarşı kampaniyasından çıxış yolu axtarırdı” dedi ABŞ rəsmisi.

Əməliyyatların səmərəliliyi və dəyəri ilə bağlı müzakirələr

Pentaqonun mart ayından bəri həyata keçirdiyi “Rough Rider əməliyyatı” çərçivəsində 2 mindən çox bomba və raketdən istifadə etdiyi və onların dəyərinin 775 milyon dolları keçdiyi bildirilib. Bu rəqəmlərə 85 min dollar dəyərində 2000 funtluq bomba, 1,9 milyon dollar dəyərində Tomaqavk raketləri və 1,5 milyon dollar dəyərində AGM 158 hava-hava raketləri daxildir.

ABŞ Müdafiə Nazirliyinin rəsmiləri bu rəqəmlərin şişirdildiyini və faktiki dəyərin 400 milyon dollar civarında olduğunu iddia etsə də, digər rəsmilər bu iddianı rədd edir.

Bölgəyə göndərilən iki Patriot raketdən müdafiə sistemi və logistik dəstək üçün ən azı 10 milyon dollar xərcləndiyi, saatlıq dəyəri 27 min dollar olan C-17 nəqliyyat təyyarələri ilə edilən 73 uçuşun bu rəqəmə daxil edilmədiyi də bildirilib.

Tramp administrasiyasının mövqeyi və daxili münaqişələr

NBC, ABŞ-da Tramp administrasiyasının Ənsarullahla mübarizəyə yanaşmasının heç vaxt uzun sürməyəcəyi ilə bağlı “narahatlığın” artdığını iddia etdi.

Bayden administrasiyasının keçmiş rəsmisi Dana Stroul, “Vaşinqtonun səbr və diqqət müddəti qısadır. Husiləri zərərsizləşdirmək üçün uzunmüddətli resurs və siyasi iradə çatışmır” dedi.

Stroul, razılaşmanın ABŞ-ın əməliyyatlarını dayandırmasını “qanuniləşdirə” biləcəyini, lakin Husilərin Qırmızı dənizdəki ticarət gəmilərinə təhdidinin davam edəcəyini söylədi: “Husilər müvəqqəti olaraq ABŞ gəmilərinə hücumu dayandıra bilər, lakin onların İsrailə raket atəşi və Yəmən vətəndaş müharibəsindəki vəziyyət dəyişməyəcək.”

Bayden və Tramp dövründəki “tərəddüdlü” siyasətlər

Bayden dövründə başladılan “naviqasiya azadlığı” əməliyyatlarının husiləri zəiflədə bilmədiyini xatırladan NBC, Tramp administrasiyasının bölgəyə əlavə təyyarə gəmiləri və raketdən müdafiə sistemləri yerləşdirməsinə baxmayaraq, qalıcı bir “həll”in əldə edilə bilməyəcəyini bildirib.

Tramp administrasiyasının rəsmiləri mart ayında qrupa təzyiqi artıracaqlarını açıqlamışdı. Əraziyə ikinci təyyarədaşıyan gəmi və onu müşayiət edən gəmilər gətirildi; NBC News keçən ay iki Patriot mobil raketdən müdafiə sistemi və Terminal Yüksək Hündürlük Ərazisindən Müdafiə (THAAD) sistemi də daxil olmaqla bir sıra raketdən müdafiə platformalarının da daşındığını bildirdi.

Tramp administrasiyasında hakimiyyətin genişlənməsi və daxili çəkişmələr

Trampın dövründə ABŞ Mərkəzi Komandanlığına rəhbərlik edən ordu generalı Maykl Erik Kurilla qruplaşmaya qarşı geniş səlahiyyətlər aldı. O vaxtkı prezident Co Bayden dövründə Kurillanın Ənsarullaha hücum planlarının əksəriyyəti təsdiqlənmədi.

Bununla belə, Ənsarullaha qarşı kampaniyanın nə qədər davam etməsi ilə bağlı Tramp administrasiyası daxilində “bölünmələr” olduğunu iddia edən NBC News, Bayden rəsmilərinin Ənsarullahı “məhv etmək” üçün uzunmüddətli öhdəlik tələb edən bir plan hazırladığını və bu ilin əvvəlində bu planı həyata keçirəcək vəziyyətdə olduqlarını, lakin gələn Tramp administrasiyasının uğurlarına nail olmamaq üçün planları verməkdən çəkindiklərini bildirdi.

Rəhbərlik daxilində daxili sızmalar və şübhələr

Tramp və müdafiə naziri Pete Hegseth Ənsarullahı “məhv etmək” məqsədlərindən açıq danışsalar da, ABŞ və xarici rəsmilər özəl olaraq Trampın bu işi görmək üçün “cəsarət” və ya “uzunmüddətli öhdəliyinə” sahib olmadığını düşünürlər.

The Atlantic-in baş redaktoru Cefri Qoldberqin bir çox yüksək vəzifəli məmurlarla Signal qrupunun söhbətinə “təsadüfən” əlavə edilməsindən sonra administrasiya daxilində əməliyyatla bağlı fikir ayrılıqları ictimaiyyətə sızdı.

Buraxılmış qrup söhbət jurnalları, vitse-prezident JD Vance-nin Trump-ın nə ilə məşğul olduğunu bilmədiyi “narahatlıq” ifadə etdiyini və ABŞ-ın bölgədəki rolunu dərinləşdirən işinin olmadığını söylədi.

Əməliyyatların sonu və simvolik “qələbə”

Stroul deyib ki, Ənsarullah razılaşmanın tərəfini saxlasa və Amerika gəmilərinə hücum etməkdən çəkinsə, bu, Tramp administrasiyasının qrupa qarşı mübarizədəki roluna son qoymağa haqq qazandırmaq üçün kifayət edər.

“Vaşinqton Qırmızı dənizə gəmi göndərə və naviqasiya azadlığının bərpa olunduğunu iddia edə bilər” dedi Stroul.