Normallaşma nağılı: Ərəb hökmranlığına sionist təhdid
“Əgər Səudiyyə Ərəbistanı başda olmaqla rəsmi ərəb rejimləri belə sionist birgəyaşayış və “sülh”ün öz taxtlarını qoruyacağına inanırlarsa, bilməlidirlər ki, bu sağ qalma sionistlərin iradəsindən asılı olacaq”.
Jurnalist Əli Murad əl-Əxbar qəzetində dərc olunanməqaləsindəvurğulayır ki, İsraillə “normallaşma” ideyası nağıldır və Netanyahunun rəhbərlik etdiyi hazırkı dini sionist rejimi ərəblərin suverenliyinə ekzistensial təhlükə yaradır. Bu təhlükəni Netanyahunun oktyabrın 7-dən bəri bütün aqressiv vədlərini yerinə yetirməsi və Fəratdan Misirə qədər torpaqların fəthini açıq şəkildə müdafiə edən ifrat sağçı müttəfiqlərinin ekspansionist ideologiyası sübut edir. Müəllif ərəb rejimlərinə, xüsusən də Səudiyyə Ərəbistanına xəbərdarlıq edir ki, onların sülh və birgəyaşayış səyləri sionistlərin şərtlərindən asılı olacaq və son nəticədə onların torpaqları və təslim olması tələb olunacaq.
Bu yaxınlarda bir dostum mənə Netanyahunun 2023-cü il oktyabrın 7-dən bu ilin əvvəlinə qədər verdiyi hər bir bəyanatı tərtib etdiyini söylədi. O, xüsusilə Netanyahunun müqavimət hərəkatlarına və onların liderlərinə qarşı etdiyi təhdid və andlar üzərində dayanıb və onların nə dərəcədə ciddi olduğunu qiymətləndirib.
Nəticə demək olar ki, Netanyahu etdiyi bütün təhdidlərə əməl etdi. Təkcə bu fakt, onun İrana təkrar təhdidləri ilə birlikdə, Netanyahu “Yaxın Şərqin yenidən formalaşdırılması” haqqında danışarkən istənilən ciddi müşahidəçini diqqətli olmağa vadar etməlidir.
Düşmənin dindar sionist hüququn rəhbərliyi altında indiyə qədər etdiklərinə baxaraq daha geniş regional layihə haqqında nəticə çıxara bilərikmi?
Belə bir bölgədə sionist varlığının mövqeyi necə olacaq? Netanyahunun vizyonunu hərəkətə gətirən ideoloji blok İrana qarşı dayanan son qala olan gücünü zərərsizləşdirməyə müvəffəq olsa, nə baş verərdi? Bəs Netanyahu və onun məsihçi Talmud müttəfiqləri öz planlarını həyata keçirə bilsələr, İslam Respublikasını devirmək istəyən ərəblərin taleyi necə olacaq?
Dini yəhudi hekayəsi Netanyahu və onun koalisiyasının dili və qərarları üçün bariz şəkildə mərkəzi oldu. Qəzzada Dəmir Qılınclar və Gideonun Arabaları kimi 2,3 milyon fələstinlinin soyqırımına, Livana (Şimal Oxları), Suriyanın cənubuna (Başanın Oxu) və ən son İrana (Aslan Yüksəlişi) hücumlarına qədər verdikləri bibliya adlarından bu təyinatlar dini ideologiyanın hərəkətlərini nə qədər dərindən formalaşdırdığını ortaya qoyur.
Hələ də sionist qurumla “sülh” ideyasına sadiq qalan ərəblər başa düşməlidirlər ki, bugünkü rəhbərlik bir vaxtlar Misir, İordaniya və Fələstin Muxtariyyəti ilə münasibətləri normallaşdıranlardan köklü şəkildə fərqlənir.
Orijinal sionist kimliyi 1897-ci ildə Bazel Konqresində formalaşdı və 1948-ci ildə İşçi Partiyasının müstəmləkəçi rəhbərliyi altında dövlətin qurulmasına səbəb oldu.
1973-cü il Yom Kippur müharibəsindən sonra yeni sağçı sionist hərəkat yarandı və nəticədə Likud partiyasına birləşdi. Son illərdə Netanyahu üçüncü, daha ekstremist sionist kimliyi təmsil edən dini hüququn yüksəlişinə rəhbərlik edib.
2023-cü il oktyabrın 7-dən bu qrup sionist siyasətinin köhnə çərçivələrini darmadağın edib. Sara Netanyahunun qardaşı və aparıcı nəzəriyyəçi Hagi Ben-Artzinin dediyi kimi:
Oktyabrın 7-dən sonra məlum oldu ki, generallar deyil, ravvinlər haqlıdırlar”.
Dini sionizm 19-cu əsrdə alman pravoslav ravvin Zvi Hirş Kalişerlə formalaşıb və o, “yəhudilərin xilasının Məsihi passiv gözləməklə deyil, fəal təşəbbüslə əldə edəcəyinə” inanırdı.
20-ci əsrin əvvəllərində ravvin Abraham İsaak Kuk hərəkatın aparıcı nəzəriyyəçisi kimi ortaya çıxdı və sionizmin “yəhudiləri öz torpaqlarına qaytarmaq və onları son xilasa hazırlamaq üçün ilahi planın bir hissəsi” olduğunu müdafiə etdi.
Kook pravoslav yəhudilik və praktiki sionizm arasında körpü yaratmağa çalışaraq, dindar yəhudiləri məskunlaşma layihəsinə qoşulmağa təşviq etdi. O, “azadlığın qeyri-müəyyən və tədricən mərhələlərlə gələcəyinə” inanırdı.
Zamanla dini sionizm daha strukturlaşdırılmış siyasi qüvvəyə çevrildi: Hapoel HaMizrachi partiyası 1921-ci ildə “Tövrat və Əmək” şüarı ilə quruldu və daha sonra 1956-cı ildə digər dini qruplarla birləşərək Milli Dini Partiyasını yaratdı.
Bu partiya 2000-ci illərin əvvəllərinə qədər, Quş Emunim və Kaç kimi oxşar ideologiyalara malik yeni hərəkatlar yaranmağa başlayana qədər nüfuzunu saxladı.
Ravvin Meir Kahanenin Kaç hərəkatı açıq şəkildə “dövlətin tam yəhudiləşdirilməsini və ərəblərin qovulmasını” tələb edirdi.
Partiya irqçi əsaslara görə qadağan edilsə də, onun əsas ideologiyası bu gün İsrail rejimində hakimiyyətin mərkəzində oturan ifrat sağçı İtamar Ben-Qvir (Otzma Yehudit — Yəhudi Gücü) və Bezalel Smotriç (Dini Sionizm) partiyalarında yaşayır.
Bu partiyalar Likud ilə birlikdə güclərini Səudiyyə vəliəhdinin Netanyahunu Fələstin dövlətini tanımağa çağırdığı Qərb Sahilindəki məskunlaşanlardan alır.
Lakin onun ambisiyaları İordan çayının qərb sahili və Qəzzadan çox-çox kənara, Livan, Suriya, İraq, İordaniya, Səudiyyə Ərəbistanı və Misirə qədər uzanır.
Ben-Artzi, qrupun 17 iyun 2024-cü ildə keçirilən ilk konfransında, qondarma “Vəd edilmiş İbrahim Dövləti” vizyonu ətrafında dedi:
“Biz Fəratdan bir metr belə kənara çıxmaq istəmirik. Biz təvazökarıq. Bizə vəd edilənə qalib gəlmək lazımdır”.
Eyni konfransda digər üzv Amos Azaria deyib: “Biz hökumətdən mümkün qədər çox Suriya ərazisini ələ keçirməyi tələb etdik”.
2024-cü il dekabrın 8-də Dəməşqdə rejim süqut edəndə, Nahala radikal köçkünlər qrupunun lideri və Qəzzada məskunlaşmanın tərəfdarı olan Daniella Weiss yazırdı:
“Bizim taleyinin xarici güclərə həvalə oluna biləcəyini düşünən hər kəs İsrailin təhlükəsizliyindən imtina edir! Yəhudilərin məskunlaşması regional sabitliyə və İsrailin təhlükəsizliyinə aparan yeganə yoldur. İsrail Torpağı bizim ata-baba irsimizdir və heç vaxt əcnəbilərə buraxılmamalıdır”.
Nəticə etibarı ilə Səudiyyə Ərəbistanının başçılıq etdiyi rəsmi ərəb rejimləri belə sionist birgəyaşayış və “sülh”ün öz taxtlarını qoruyacağına inanırlarsa, bilməlidirlər ki, bu sağ qalma sionistlərin iradəsindən asılı olacaq.
Tənlik sadədir: onlar sizin torpağınızı və itaətinizi istəyirlər.
Tərcümə: YDH
