Sərhədsiz Həkimlər İordan çayının qərb sahilinə xəbərdarlıq edib
Sərhədsiz Həkimlər təşkilatı İsrailin davam edən hücumları səbəbindən on minlərlə fələstinlinin məcburi köçkün olduğu işğal altındakı İordan çayının qərb sahilində artan humanitar böhran barədə xəbərdarlıq edib.
Sərhədsiz Həkimlər Təşkilatı (MSF) İsrailin işğal olunmuş İordan çayının qərb sahilində davam edən hücumu nəticəsində məcburi köçkün vəziyyətinə düşmüş fələstinlilərin üzləşdiyi ağır humanitar vəziyyətlə bağlı həyəcan təbili çalıb.
BMT-nin məlumatına görə, yanvarın 21-dən bəri 40 minə yaxın fələstinli evlərini tərk etmək məcburiyyətində qalıb.
1967-ci ildən İsrailin işğalı altında olan İordan çayının qərb sahilində üç milyon fələstinli və beynəlxalq hüquqa görə qeyri-qanuni hesab edilən yaşayış məntəqələrində yaşayan təxminən 500 min israilli yaşayır.
Vəziyyəti “son dərəcə təhlükəli” kimi xarakterizə edən MSF, məcburi köçkün fələstinlilərin adekvat sığınacaq, əsas xidmətlər və səhiyyə xidmətlərindən məhrum olduqları barədə xəbərdarlıq edib.
“Psixi sağlamlıq vəziyyəti həyəcan vericidir” dedi təşkilat.
MSF qeyd edib ki, İordan çayının qərb sahilindəki məcburi köçkünlük və dağıntıların miqyası “onilliklər ərzində görünmür”.
Təşkilatın Əməliyyatlar üzrə Direktoru Brice de la Vingne İsraili əməliyyatı dayandırmağa və humanitar tədbirləri genişləndirməyə çağıraraq, “İsrail qüvvələrinin düşərgələrə girişi əngəllədiyi, evləri və infrastrukturu dağıdıb məhv etdiyi üçün insanlar öz evlərinə qayıda bilmirlər” deyə vurğulayıb.
İsrailin “Dəmir Divar” adlandırılan hərbi əməliyyatı ilk növbədə Cenin, Tulkerim və Nur Şəms qaçqın düşərgələrinə yönəlib.
İsrailin keçmiş müdafiə naziri Yoav Gallant daha əvvəl bəyan etmişdi ki, boşaldılan ərazilərdə İsrail işğalçı qüvvələri uzun müddət mövcud olmağa davam edəcək.
“Mən (əsgərlərə) gələn il evakuasiya edilmiş düşərgələrdə uzun müddət qalmağa hazırlaşmağı və sakinlərin geri qayıtmasına və ya terrorun canlanmasına imkan verməməyi tapşırmışam” dedi.
Fələstin Xarici İşlər Nazirliyi bazar günü İsrailin daha çox Fələstin torpaqlarını ələ keçirmək səylərini gücləndirdiyi bir vaxtda işğal olunmuş İordan çayının qərb sahilində ondan çox yeni qeyri-qanuni yaşayış məntəqəsini tanımaq qərarını pisləyib.
İsrail Nazirlər Kabineti tərəfindən “inkişaf etmək” üçün təsdiqlənmiş 13 yaşayış məhəlləsi İordan çayının qərb sahilinin müxtəlif hissələrinə yayılmışdır, bəziləri daha böyük yaşayış məntəqələrinin uzantıları kimi fəaliyyət göstərir, digərləri isə hər birinin özünəməxsus xüsusiyyətləri və coğrafi mövqeyi olan praktiki olaraq ayrı-ayrı qurumlar kimi mövcuddur.
Nazirlər Kabineti bu yaşayış məntəqələrini İsrail qanunlarına görə ayrı icmalar kimi tanımaq üçün hərəkətə keçsə də, bu tanınma hələ tamamlanmayıb və proses əlavə hüquqi və inzibati addımlara tabe olacaq.
Nazirlər Kabinetinin qərarından məsul olan ifrat sağçı lider və məskunlaşan İsrailin maliyyə naziri Bezalel Smotrich, Telegram-da bu addımı “inqilabın” bir hissəsi kimi qiymətləndirərək, hər bir məhəlləni ayrıca icma kimi tanımasının onların inkişafını asanlaşdıracağını söylədi. Smotrich deyib ki, bu, İordan çayının qərb sahilində İsrail yaşayış məntəqələri üçün “əhəmiyyətli addım”dır.
“Gizlənmək və üzr istəmək əvəzinə bayrağımızı qaldırırıq, tikirik və məskunlaşırıq” dedi Smotrich, “Bu, Yəhudeya və Samariyada (işğal rejiminin Qərb Sahili üçün adı) de-fakto suverenliyinə doğru daha bir mühüm addımdır.”
İfrat sağçı İsrailin maliyyə naziri İsrailin Şərqi Qüdslə etdiyi kimi İordan çayının qərb sahilinin formal olaraq “ilhaq edilməsinin” güclü tərəfdarıdır.
İordan çayının qərb sahilindəki məskunlaşmalara qarşı çıxan İsrail QHT-si Peace Now, 13 yeni qəsəbənin tanınması qərarını pisləyərək, bunu İsrail işğalı ilə yanaşı Fələstin dövlətini də nəzərdə tutan “iki dövlətli həll” ümidləri üçün “tabutda daha bir mismar” kimi xarakterizə etdi.
İsrailli köçkünlər İordan çayının qərb sahilindəki torpaqları ələ keçirmək üçün otlaqlardan istifadə edirlər
İsrail QHT-ləri Peace Now və Kerem Navot martın 21-də dərc etdikləri “The Bad Samaritan” adlı araşdırmalarında bildiriblər ki, son üç ildə köçkünlər tərəfindən zəbt edilən torpaqların 70%-i “otlaq fəaliyyəti adı altında ələ keçirilib”.
Tədqiqata görə, işğal olunmuş İordan çayının qərb sahilində məskunlaşanlar Fələstin əhalisinin istifadə etdiyi kənd təsərrüfatı torpaqlarında varlıq yaratmaq üçün pastorallıqdan istifadə edir və fələstinlilərin bu ərazilərə girişini getdikcə daha çox rədd edirlər.
“İsrail hakimiyyəti yaşayış şəraitini çox çətinləşdirir, lakin məskunlaşanların zorakılığı həqiqətən insanların son vaxtlar tərk etmələrinin əsas səbəbidir, onların özlərini qoruyacaq heç bir şeyləri yoxdur” dedi beynəlxalq QHT-lərdən ibarət Qərb Sahilini Müdafiə Konsorsiumunun rəhbəri Allegra Pacheco.
