Şas partiyası Netanyahu hökumətindən geri çəkilir
İfrat sağçı Şas partiyasının nazirləri parlamentin dindar yəhudiləri (Haredim) məcburi hərbi xidmətdən azad edən qanunu qəbul etməməsinə etiraz olaraq hökumətdən istefa veriblər.
İsraildə baş nazir Benyamin Netanyahunun rəhbərlik etdiyi koalisiya hökuməti, ifrat sağçı Şas partiyasının parlamentdə dindar yəhudiləri (Haredim) məcburi hərbi xidmətdən azad edən qanunu qəbul edə bilməməsinin ardından hökumətdən geri çəkilməsindən sonra yeni siyasi böhrana sürükləndi.
Bu addım başqa bir koalisiya tərəfdaşı olan Yahudut HaTora partiyasının iki gün əvvəl eyni səbəbdən geri çəkilməsindən və hökumətin parlament çoxluğunu itirməsindən sonra atılıb.
O, hökumətdən çəkiləcək, lakin dəstək davam edəcək
İstefalar hökumət daxilində güc balansına dərhal təsir etməsə də, Şas partiyası hökumətə qarşı heç bir etimadsızlıq səsverməsini dəstəkləməyəcəyini açıqladı.
Partiyanın Netanyahunu icra hakimiyyətindən kənardan dəstəkləməyə davam edəcəyinə dair vədi tənqidçilər tərəfindən “məsuliyyətdən siyasi yayınma” kimi qiymətləndirilib.
Şərh edilir ki, bu strategiya partiyaya həm dini bazasını qorumağa, həm də hökuməti devirmək kimi siyasi xərclərdən qaçmağa imkan verir.
Yahudut HaTora partiyasının geri çəkilməsi ilə hakim koalisiya parlamentdəki 120 yerlik yerlərinin sayını 60-a endirərək parlament çoxluğunu itirdi.
Şas partiyası tamamilə geri çəkilsə, bu rəqəmin 49-a düşəcəyi gözlənilir ki, bu da Netanyahunu azlıq hökumətinin baş naziri vəzifəsinə gətirəcək.
“Dini yəhudilərin təqibi”
İstefa vermiş dini işlər naziri Mixail Malkieli Haredimin öz sıralarına cəlb edilməsi cəhdlərini “təqib” kimi qiymətləndirib.
“Dindarların dini təhsildən uzaqlaşdırılması yəhudi dövlətinin dəyərlərinə ziddir”, – Malkieli bildirib.
Dindar yəhudilər üçün məcburi hərbi xidmət onilliklər ərzində İsrail cəmiyyətində mübahisəli məsələ olub, çünki onların əksəriyyəti köhnə siyasi və dini konvensiyalara əsasən avtomatik olaraq azad edilir.
Müxalifət növbədənkənar seçkilərin keçirilməsini tələb edir
Müxalifət lideri Yair Lapid hökumət böhranından erkən seçki çağırışı üçün fürsət kimi istifadə edib.
“Azlıq hökuməti əsgərləri müharibəyə göndərə bilməz, bu qeyri-legitim hökumətdir… İndi seçki vaxtıdır”, – Lapid televiziya ilə çıxışında deyib.
Hərbi xidmət haqqında qanuna nəzərdə tutulan dəyişikliklərlə bağlı müzakirələr 2022-ci ilin dekabrında Likud partiyası ilə ifrat sağçı və dini partiyalar arasında ittifaqla yaradılmış hökuməti növbəti dəfə çıxılmaz vəziyyətə salıb.
