Tehran ŞƏT-ə regionda çoxtərəfliliyin gücləndirilməsi üçün ən mühüm alət kimi baxır

İran ŞƏT-in vahid valyutasının yaradılmasını təklif edib

İran prezidenti vəzifəsini icra edən Məhəmməd MÜxbİr Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının (ŞƏT) qabaqcıl texnologiyalarına əsaslanan vahid valyutanın tətbiqi ilə bağlı ciddi müzakirələrin aparılmasını təklif edib.

Cənab Müxbir ŞƏT Plus formatında keçirilən görüşdə deyib: “ŞƏT-in dünyada və regionda rolunun gücləndirilməsinə yönəlmiş ən mühüm addımlardan biri assosiasiya üzvləri arasında iqtisadi əməkdaşlığın gücləndirilməsi ola bilər. Bu sahəyə r böyük maraq doğuran və müzakirə üçün ciddi səbəb olan sıçrayış texnologiyalarına əsaslanaraq milli valyutalardan istifadənin genişləndirilməsi və ya ümumi valyutanın yaradılması daxildir”.

O, vurğulayıb ki, Tehran ŞƏT-ə regionda çoxtərəfliliyin gücləndirilməsi üçün ən mühüm alət kimi baxır və ŞƏT-in mərkəzi rolu ilə strateji regional əməkdaşlığı gücləndirmək məqsədilə sazişlərin genişləndirilməsinə sadiqdir.

İranlı siyasətçi əlavə edib: “Son onilliklərdə baş verən siyasi və coğrafi dəyişikliklər nəqliyyat marşrutlarının inkişafı və tranzit məsələləri üzrə əməkdaşlığın gücləndirilməsinin əhəmiyyətini artırıb”.

Onun hesablamalarına görə, Şimal-Cənub dəhlizindən istifadə ticarət birjalarının inkişafına və həm göndərən, həm də alıcı üçün malların çatdırılma xərclərini və vaxtını azaltmağa xidmət edə bilər.

Qeyd edək ki, uzunluğu 7200 km olan “Şimal-Cənub” multimodal nəqliyyat dəhlizinin yaradılması haqqında hökumətlərarası saziş 2000-ci ildə Rusiya, Hindistan və İran tərəfindən imzalanıb. Daha sonra iştirakçıların sayı 14-ə çatıb. Layihənin məqsədi Hindistan, İran və Fars körfəzi ölkələrindən Rusiya ərazisindən keçməklə Avropaya yük axınlarının tranzitini cəlb etməkdir. İndi layihə ayrı-ayrı dövlətlərin bir neçə müxtəlif nəqliyyat sistemini birləşdirir.

ŞƏT 2001-ci il iyunun 15-də Şanxayda yaradılıb. Əvvəlcə təşkilata Rusiya, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Çin, Tacikistan və Özbəkistan daxil idi, 2017-ci ildə onlara Hindistan və Pakistan, 2023-cü ildə İran, builki sammitdə isə Belarus qoşulub.