Tramp administrasiyası HƏMAS ilə birbaşa danışıqlara başlayır
Tramp administrasiyası Qəzza zolağında daimi atəşkəsə nail olmaq üçün Qətərdə Həmas ilə birbaşa danışıqlara başlayıb. Danışıqların məqsədi Qəzzada saxlanılan amerikalı məhbusların azad edilməsi və uzunmüddətli atəşkəsin təmin edilməsidir.
Qəzza zolağında daimi atəşkəsə nail olmaq səylərində mühüm irəliləyiş var.
ABŞ Prezidenti Donald Tramp administrasiyası Qəzzada saxlanılan amerikalı məhbusların azad edilməsi üçün Qətərdə Həmas ilə birbaşa danışıqlara başladığını açıqlayıb.
Qərb mənbələrinin bildirdiyinə görə, gözlənilməz addım bütün məhbusların azad edilməsini və Qəzzada uzunmüddətli atəşkəsi ehtiva edən razılaşma üçün danışıqları əhatə edib.
“Əl-Əxbar” qəzetinin yazdığına görə , İsrail bu danışıqlardan “qismən” xəbərdar olub və “dolayı kanallar” vasitəsilə bəzi təfərrüatlar əldə edib.
Bu onu göstərir ki, ABŞ bütün məsələlərdə İsraillə koordinasiya etmir. HƏMAS atəşkəs danışıqlarının ikinci mərhələsi və Qəzzada müqavimətin tərksilah edilməsi deyil, uzunmüddətli atəşkəsin əldə ediləcəyi ilə bağlı ABŞ-dan verilən təminat müqabilində bütün məhbusları azad etməyə hazır olduğunu bildirib.
İsrail müqavimətin tərksilah edilməsində israr edir, hətta bu, müharibənin yenidən başlamasına gətirib çıxarsa belə.
Son günlər Dohada Həmas ilə Amerika rəsmiləri arasında iki birbaşa görüş keçirildiyi və bu görüşlərdən əvvəl yanvar ayından etibarən təmasların davam etdiyi bildirilir.
Co Bayden dövründə başlayan bu təmasların Tramp administrasiyası tərəfindən davam etdirildiyi və amerikalı müzakirəçilərə Həmas rəsmiləri ilə görüşmək üçün “xüsusi icazə” verildiyi qeyd edilib.
Bildirilir ki, ABŞ-ın məhbuslar üzrə xüsusi nümayəndəsi Adam Beylerin rəhbərlik etdiyi danışıqlar qrupunda HƏMAS-la danışıqların “məhsuldar” ola biləcəyi barədə “müsbət” təəssürat yaranıb və bu vəziyyət gözlənilən nəticələrin əldə olunması imkanlarını artırır.
ABŞ-ın xüsusi nümayəndəsi Steve Witkoff dünən verdiyi açıqlamada, prezident Donald Trampın “məhbuslarla bağlı vəziyyəti qəbuledilməz hesab etdiyini” və “idarənin Qəzzada saxlanılan bütün məhbusların azad edilməsinə sadiq olduğunu” söylədi.
Witkoff, HƏMAS ilə danışıqların Məhbuslar üzrə Xüsusi Nümayəndəlik vasitəsilə aparıldığını və onun “bunun üçün səlahiyyətli olduğunu” söylədi.
Lakin o əlavə edib ki, “Həmas bizə qarşı dürüst olmayıb və indi məsuliyyətlə hərəkət etməlidir”.
Witkoff, “Həmasın düzgün qərar vermək imkanı var, lakin Qəzzanın idarə olunmasında iştirak etməyəcək” deyib.
O əlavə edib ki, Birləşmiş Ştatlar “diplomatik həll yollarına üstünlük verir, lakin dinc səylər uğursuz olarsa, alternativ HƏMAS üçün yaxşı deyil”.
HƏMAS-a qarşı hər hansı hərbi əməliyyatla bağlı Vitkoff deyib: “Həmas-a qarşı istənilən addım İsrail tərəfindən atılacaq, lakin bu, bizim administrasiyamızın dəstəyini alacaq”.
Witkoff həmçinin bildirib ki, “Prezident Tramp HƏMAS-ın məsuliyyətli və rasional hərəkət etməsinin vaxtının gəldiyini açıq şəkildə bildirib, lakin indiyə qədər Həmas bunu etməyib”.
O, həmçinin Tramp administrasiyasının “danışıqların növbəti mərhələsinin adı ilə həqiqətən maraqlanmadığını, əksinə, məhbusların geri qaytarılmasına daha çox diqqət yetirdiyini” qeyd edərək, “HƏMAS-ın inadkarlığı məsələləri çətinləşdirə bilər və Amerika administrasiyası dialoq yolu ilə bundan qaçmağa çalışır” dedi.
İsrail “arxasında” baş verən bu hadisələrdən təəccüblənsə də, hər hansı ictimai tənqiddən çəkindi və Tramp administrasiyasını “qəzəbləndirəcək” addımlardan uzaq durmağa diqqət etdi.
“Yediot Ahronot” qəzeti amerikalı rəsmilərə istinadən yazıb ki, administrasiyadakı mənbələr İsraili Vaşinqtonla Həmas arasında davam edən danışıqlara mane olmaqda ittiham edib.
Mənbələrə görə, “İsrail hökuməti iki tərəf arasında ayrı bir kanalın olmasına açıq şəkildə qarşı çıxıb”.
Amerika rəsmiləri bildiriblər ki, “Amerika administrasiyası Təl-Əvivin bu danışıqlara mane olacağından qorxduğu üçün HƏMAS ilə birbaşa danışıqlar barədə İsraili əvvəlcədən xəbərdar etməyib”.
“İsrail Vaşinqtona məlumat ötürən tərəf olmadan Qəzza ilə bağlı razılığın əldə oluna biləcəyindən narahatdır və buna görə də Amerikanın Həmas ilə birbaşa əlaqəsinə qarşı çıxır”, – rəsmilər bildirib.
Eyni kontekstdə İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahunun ofisindən verilən qısa bəyanatda “İsrail HƏMAS ilə birbaşa (Amerika) danışıqlara münasibətini ifadə edib” ifadəsi işlədilib.
